سوره قلمسوره قلم را به این مناسبت که این کلمه در نخستین آیه این سوره آمده است قلم نامگذاری کرده‌اند. از نظر حجم از سوره‌های مفصلات است و بیست و نهمین و آخرین سوره از سوره‌های بیست و نه گانه‌ای است که با حروف مقطعه آغاز می‌گردد. ۱ - نام هااین سوره را «قلم» می‌نامند به این مناسبت که این کلمه در نخستین آیه این سوره آمده است و خداوند به قلم و آن چه می‌نویسند سوگند یاد کرده است؛ (ن و القلم و ما یسطرون) لذا نام دیگرش «ن/نون» یا «نون و القلم» است، نیز به این جهت که حرف مقطعه «ن» و بعد از آن کلمه «قلم» سرآغاز و آغازگر سوره است. ۲ - مشخصاتبه اتفاق آرای قاریان و مفسران دارای ۵۲ آیه است و ۳۰۱ کلمه و ۱۲۸۸ حرف دارد. به ترتیب مصحف، شصت و هشتمین و به ترتیب نزول، پنجمین یا دومین سوره قرآن، و مکی است. از نظر حجم از سوره‌های مفصلات و در حدود نصف حزب قرآن است. بیست و نهمین و آخرین سوره از سوره‌های بیست و نه گانه‌ای است که با حروف مقطعه آغاز می‌گردد. دهمین سوره از سوره هایی است که با سوگند شروع می‌شود. ۳ - مفاهیماین سوره با سوگند خداوند به قلم و نوشته، آغاز می‌گردد و آیه دوم به تبرئه رسول خدا(ص) از طعنه دشمنان اسلام که به آن حضرت نسبت جنون دادند با توصیف و تمجید پیامبر(ص) به وسیله خدا اشاره می‌کند و در جای دیگر از مسأله إمهال یعنی مهلت دادن به کافران و ستمگران که در نهایت به زیان آنان خواهد بود سخن می‌گوید، آن‌گاه داستان اصحاب الجنة (در اینجا یعنی باغ داران) و بلایی که بر اثر گناه، فساد و غفلت از یاد خدا بر سرشان آمد نقل می‌شود و در آخر آن آیه معروف «وان یکاد» که در سنت دافع چشم زخم است آمده است. [۱]
دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی،خرمشاهی ، بهاء الدین، ج۲، ص۱۲۵۸-۱۲۵۷
۴ - جستارهای وابسته•قرآن •سوره •آیه ۵ - پانویس
۶ - منابع•قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران: دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش. •دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷. رده‌های این صفحه : سوره‌های قرآن
|